NIEUWS 14 maart 2018 Nieuws van SKAO
Ook de bouwsector kan bijdragen aan negatieve emissies
Om de doelen van het Parijse Klimaatakkoord te behalen, zijn negatieve emissies onvermijdelijk. Dat stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een nieuwe studie over dit onderwerp. Negatieve emissies zijn maatregelen die CO2 aan de atmosfeer onttrekken. Ook de bouwsector kan hier zijn steentje aan bijdragen.
In het Parijse Klimaatakkoord is de bovengrens van de opwarming van de aarde vastgesteld op 2 graden Celsius, met als streven om de temperatuurstijging beperkt te houden tot 1,5 graad Celsius. Volgens Sible Schöne, directeur van SKAO en het HIER Klimaatbureau, wordt de doelstelling van 1,5 graad Celsius nog nauwelijks serieus genomen. Dit omdat de doelstelling van 2 graden Celsius al enorm ambitieus is. 1.5 graad betekent dat we vanaf 2020 evenveel CO2 uit de lucht moeten halen als er door onze uitstoot in terecht komt. Een belangrijke reden om toch naar 1,5 graad Celsius te kijken, is het inzicht dat Groenland en grote delen van Antarctica waarschijnlijk definitief gaan smelten bij een temperatuurstijging die onder de 2 graden Celsius ligt. Het gevolg daarvan is een zeespiegelstijging van 10 tot 20 meter. Deze zorg wordt ondersteund door een publicatie van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) over CO2-concentraties in het verleden.
Negatieve emissies bevorderen
“Deze inzichten maken duidelijk dat we niet alleen aan de slag moeten met de zeer ambitieuze doelstelling van dit kabinet, maar ook met de ontwikkeling van negatieve emissies”, schrijft Schöne in een column voor Energiepodium.
De belangrijkste optie om CO2 grootschalig en direct uit de lucht te halen, is volgens het PBL de combinatie van biomassa verbranden (of vergassen) en de afvang en opslag van CO2. Dit kan worden toegepast in de chemische industrie en in kolencentrales. Andere opties zijn grootschalige herbebossing en de opslag van extra koolstof in de bodem via onder andere biochar. Deze houtskoolachtige stof vergroot bodemvruchtbaarheid, vermindert broeikasgasemissies uit de bodem en bevordert koolstofvastlegging in de bodem.
De potentie van duurzaam hout
PBL heeft in het onderzoek naar negatieve emissies ook de bouwsector onder de loep genomen. Hieruit blijkt dat het gebruik van hout in woningen en grond-, water- en wegenbouw extra koolstof kan opslaan. Innovaties in de houtsector maken het mogelijk om hoogwaardig bruikbaar hout te produceren in een kortere groeicyclus van 20 tot 30 jaar.
Eerder onderzoek liet zien dat houtskeletwoningen de helft minder CO2 verbruiken in de bouwfase vergeleken met gangbare woningen van vergelijkbare omvang, meldt PBL. Daarnaast wordt er dankzij hout in de bouwfase meer koolstof vastgelegd. Naar schatting van PBL zou het gebruik van hout voor laagbouwwoningen en in de GWW-sector leiden tot het vastleggen van 0,3 Mton per jaar in 2030. In deze berekening wordt ook het aantal vermeden emissies in de staal en betonsector meegenomen.
Er zijn inmiddels wel verschillende bedrijven in Nederland die bouwen met duurzaam hout dat in Scandinavische landen wordt geproduceerd. Zo zijn er in Groningen al meer dan 500 houtskeletbouw-woningen, die zijn gebouwd vanwege de aardbevingsbestendigheid van het bouwmateriaal. Ook zijn er voorbeelden van hoogbouw met hout. Amsterdam is binnenkort een houten hoogbouw rijker met de luxe woontoren HAUT. Het houten woongebouw van 73 meter aan het IJ in Amsterdam wordt eind 2019 opgeleverd.
Beton
Om negatieve emissies binnen de bouwsector te stimuleren, kunnen er ook slagen worden gemaakt met het verduurzamen van beton. De betonindustrie is verantwoordelijk voor 5 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Dat komt met name door cement. Vervanging van cement door vliegas of hoogovenslak levert veel CO2-winst op. Beton zorgt ook voor negatieve emissies, doordat het tijdens de levensduur CO2 opneemt. Dit proces heet verwering. De opname van CO2 in beton kan ook worden versterkt door zand in het betonmengsel te vervangen door het mineraal olivijn. Ook is het mogelijk cement in beton te vervangen door een stof die CO2 opneemt tijdens de productie, zoals Solidia.
Maatregellijst voor negatieve emissies
Bouwen met hout en het verduurzamen van de betonindustrie zijn kansen voor negatieve emissies. Organisaties die op de CO2-Prestatieladder zijn gecertificeerd, worden gestimuleerd om deze kansen te grijpen en vervolgens CO2 te reduceren door het nemen van verschillende maatregelen. Daarin worden de organisaties ondersteund met de Maatregellijst. Deze niet uitputtende lijst bevat CO2-reductiemaatregelen, die zijn onderverdeeld naar veelvoorkomende activiteiten van de gecertificeerde organisaties. Daarom wordt het interessant als de bouwsector aan de slag gaat met bovengenoemde opties tot CO2-reductie, zodat we over een aantal jaren een maatregellijst voor negatieve emissies kunnen publiceren. Welke maatregelen voor negatieve emissies neemt uw organisatie?